Dört Arketip Ötekini Dinlemek 14

Tıp ve psikiyatri kökenli bir ruh çözümlemecisi olan Carl Gustav Jung'un, psikolojik tiplemeler, kompleksler teorisi ve sözcük çağrışım testi gibi özgün bilimsel katkıları günümüz psikolojisi ve psikiyatrisi içinde hâlâ yerini korumaktadır. Bunun ötesinde, bugün Jung'u bir ekol olarak anmamızın nedeni, bütün insan bilimlerine yansıyan türev ve etkileriyle "simge" alanındaki çalışmaları, ve kişisel ya da kolektif bilinçdışının dinamiklerini ve görüngülerini irdeleyen yapıtlarıdır.

Jung düşüncesinin antropolojiden teoloji ve felsefeye, etnolojiden sosyolojiye çok geniş bir alanda kalıcı izleri vardır.

Anne arketipi, yeniden doğuş, masallarda ruhun fenomenolojisi ve hilebaz figürünün psikolojisi üzerine kaleme aldığı bu dört makale, Jung’un simge alanındaki çalışmalarına ışık tutacak önemli bir toplam.

-----

Sunuş: "Carl Gustav Jung: Nesnel Ruh'un Şamanı", Bilgin Saydam

I Anne Arketipinin Psikolojik Yönleri
   1 Arketip Kavramı Üzerine
   2 Anne Arketipi
   3 Anne Kompleksi
   4 Özet
II Yeniden Doğuş Üzerine
   1 Yeniden Doğuş Biçimleri
   2 Yeniden Doğuş Psikolojisi
   3 Dönüşüm Sürecini Canlandıran Bir Simge Dizisi Örneği
III Masallarda Ruhun Fenomenolojisi Üzerine
IV Hilebaz Figürünün Psikolojisi Üzerine
 

----

 

Bilgin Saydam, Sunuş, "Carl Gustav Jung: Nesnel Ruh'un Şamanı", s. 7-15

İnsan, insan-olmak hususunda bir anlatıya giriştiğinde, irdeleyeceği hep kendisi olacaktır. Bu kendini-anlatma, anlatının hem içeriğinde, hem de biçiminde içkindir. Hiçbir özgün kuram öteki'nden çıkmaz. Her şey "kendi"nin kuramıdır. Öteki, ancak bir ilişki sürecinde, öteki'nde kendini bulmak ve oluşturmak içindir.

Metis'in psikiyatri-ve-psikanaliz-klasikleri-serisi "Ötekini Dinlemek", C. G. Jung ile kendisini tekzip ediyor. Serinin elinizdeki kitabının yazarı Carl Gustav Jung (1875-1961) apaçık bir "kendi"-merkeziyetçi-kuramsallık şahikasıdır:

"Yaşamım bir anlamda, yazdıklarımın özünü oluşturuyor, yazdıklarım yaşamımın özünü değil. Kişiliğim ve yazma biçimim bir bütün. Tüm düşüncelerim ve çabalarım aynı zamanda 'ben'im. Bu nedenle, özgeçmişim 'ben'in yalnızca küçük bir parçası." (Jung 2001: 14)

"Yaşamım, ortaya koyabildiğim bilimsel yapıtlardır. İkisi de aynı şey demek. Yapıtlarım, içsel gelişmemi ifade ettikleri için yaşam yolumdaki belli durak noktaları olarak değerlendirilebilirler... Yazdığım her şey, içsel bir zorunluluğun sonucuydu. Kaynakları da kaderimde olan bir zorlama. Yazdıklarım bana içimden saldıran şeylerdi... Beni harekete geçiren ruhun konuşmasına izin verdim..." (Jung 2001: 231-2)

Jung için eğer kategorik bir "öteki" tanımlaması yapacaksak, öteki'ni, Jung'un "kendi"sindeki, benliğinden öte duran ve nesnellik tanıdığı Ruh-içeriklerinde aramamız gerekiyor. Kitabın başlığı "Dört Arketip" bu konuda önemli ipuçları veriyor.

Carl Gustav Jung tıp ve psikiyatri kökenli bir ruh çözümlemecisidir. Psikolojik tiplemeler, kompleksler teorisi ve sözcük çağrışım testi gibi özgün bilimsel katkıları, günümüz psikolojisi ve psikiyatrisi içinde de yerini muhafaza etmiştir. Ancak Jung'u bir okul yapan, bütün insan-bilimlerine yansıyan türevleriyle sembol-bilim alanındaki çalışmaları ve (kişisel/ortak) bilinçdışının dinamik ve görüngülerini irdeleyen yaşam eseridir. Bu katkı antropolojiden teolojiye, psikolojiden felsefeye, etnolojiden sosyolojiye çok geniş bir alanda değişim ve dönüşümlere yol açmış, ve hatta kuantum fiziği gibi uç doğa bilimlerinde yeni açılımları (örn. eşzamanlılık [sinkronisite]) öngörmüş, önermiştir.